Ho entina amintsika eto amin'ity laharana ity ny toerana nisy ny lapan'ny tanàna teto Antananarivo hatramin'izay.

Antsahondra sy Ambatomasina no nisy ny lapan'ny tanàna voalohany.

ANTSAHONDRA ( Antsahondra history firaketana tome I tak 268)

Tamin'ny fiandohan'ny tany vazaha 1895 dia tao Antsahondra no nanaovana voalohany ny raharahan'ny Governoran'ny tanàna ka Rabefanonta no governora voalohan'ny tanànan'Antananarivo, tao Antsahondra ihany koa ny fanaovan-draharahan'ny fizaran-tany voalohany, Ambandrika no anaran' Antsahondra fahiny, satria nisy alabe nantsoina hoe vandrika, na ilay hazo lehibe naniry miloko vonivony tao.

AMBATOMASINA (firaketana tome I tak 148 )

Toerana iray eo antsinanan'Andohalo Ambatomasina, tsy vatomasina naorina ho fihasinan'ny Andriana na fisoronana ny omby volavita tsy akory no teo amin'io toerana io, fa vato vita nanahary eo avaratra andrefan'ny fiangonana Ambohitantely, teo no nisy ny Lapan'ny tanàna fahiny.

AMBODIN'ANDOHALO (firaketana tome II tak 356 sy firaketana tome II tak 323)

Nafindra tsikelikely tao Ambodin'Andohalo ny tao Ambatomasina sy Antsahondra. Nanomboka tamin'ny 1898 ny fifindrana fa tamin'ny taona 1910 vao tena nialana tanteraka Antsahondra.

Ambodin'andohalo farany Avaratra Andrefana no trano fanaovan-draharaham-panjakana na ny fitondrana ny faritanin'Antananarivo, na ny momba ny fiainam-bahoaka : fanoratana ny teraka, maty, fanambadiana, sns ho an'ny malagasy na vahiny.

Ny taona 1936 vao nidina teny Antanimalalaka avaratr'Analakely ny Lapan'ny tanàna na « Hotel de Ville »

ANALAKELY

Ny taona 1936 mbola fanjakan'ny vazaha no nifindra tao Antanimalalaka araka ny voalaza etsy ambony ny Lapan'ny tanàna.  Ankoatra ny maha birao fanaovan-draharaham-panjakana azy dia tao amin'io toerana io no foibe niasan'ireo mpitandro filaminana vazaha. Tao amin'ny Lapan'ny tanàna no samborina sy tazonina izay tratra manohitra vazaha, rehefa misy manam-pahefana vazaha tonga hiasa eto Madagasikara, dia eo anoloan'io lapa io no aseho vahoaka. Raha akapoka dia endriky ny fitantanan-draharaham-panjanahantany ny « Hôtel de Ville » na « symbole de l'administration coloniale ». Rehefa niverina ny fahaleovantena tamin'ny taona 1960 dia ny ben'ny tanàna voafidy no niasa tao amin'ny Lapan'ny tanàna. May io Lapan'ny tanàna io tamin'ny volana Mey 1972, ka nafindra teny Tsimbazaza izay nisy ny Ministeran'ny Ati-tany teo aloha. Tamin'ny taona 2008 dia nifindra tao amin'ny faritry ny kianjaben'Imahamasina ny biraon'ny ben'ny tanàna.

Tamin'ny volana Mey 2008 no napetraka ny vato fehizoron'ny lapan'ny tanàna. Vita ny fanarenana ny lapa ka notokanana tamin'ny sabotsy 11 desambra 2010. 

Ankehitriny dia ahitana trano filanonana ao amin’ny lapa, ary matetika no hanaovana sehatra fivarotana ny ety amin’ny tokotany mifanandrify amin’ny araben’ny fahaleovantena. 

Toritoriravina/tsiahy