Tenin’Andrianampoinimerina
fahiny izy nitondra io. Ny rano tondraka no tian’ny Ombalahibemaso resahina
eto.
VONJY RANOVAKY
Rehefa be loatra
manko ny ranon’orana, vaky ny fefiloha na mafy aza. Tsy maintsy ifamonjen’ny
ambany lanitra izy ireny ka tampenana. Izay ilay hoe vonjy ranovaky. Didian’ny
fanjakana, tamin’izany, hamonjy ny fefiloha vaky avokoa na ny zaza
amam-behivavy aza, satria vonjy ain’ny ambanilanitra. Samy mitondra kirihitra
hanampenana ny fefiloha ny vahoaka tamin’izany.
FEFILOHA
Ara-tantara, ny
niavian’ny teny hoe
« fefiloha » dia izao manaraka izao. Nisy lalàna
nataon’Andrianampoinimerina izay nampiharina tamin’ireo vantan-dehilahy, tsy
marary tsy marin-koditra ka tsy mamonjy ranovaky : tapahin-doha izy ireny
raha tahiny ka tsy manampy ny olona hanampina ilay ampiantany kely natsangana
mba hisakana ny rano tsy hihoatra. Fefin’ny loha tsy ho tapaka araka izany ny
firaisankina amin’ny besinimaro. Tamin’ity lalàna ity no
nilazan’Andrianampoinimerina hoe :
« Ny fefiloha no ataontsika, fahavaloko ny
rano . »
Azontsika an-tsaina amin’io tantara kely
io fa tena nitsinjo ny fanjakana sy ny vahoaka ny mpitondra fahiny.
Andrianampoinimerina sy Ilaidama no nanohy
ny fanamboarana fefiloha nataon’Andriamasinavalona. Nanatevina azy ireny.
LAHINDRANO
SY VAVINDRANO : TATATRA
Anisan’ny noforonin’ny mpitondra
tamin’izany ny lahindrano ampidiran-drano amin’ny tany lemaka sy ny vavin-drano
amoahana rano amin’ny lemaka tsy mety ri-drano. Tatatra, arak’izany ny
lahindrano sy ny vavindrano.
BETSIMITATATRA
Ara-tantara ihany, Andrianjaka dia efa
nampanao fefiloha teo Ikopa hanamboarana tanimbary, ka izy no nanome ny anarana
hoe Betsimitatatra.Hentina (lempona mankadiry), hono no teo ka namboarina mba
hambolem-bary.
SISAONY
na SISA ONY
Avy any Ambohimiadana no loharanony,
mandalo an’Andramasina, Tsiafahy, Fenoarivo ary mivarina ao Ikopa ao
atsimon’Ambohidratrimo.
Izay no nahatonga ilay ohabolana
hoe :
« Arivo tatatra, zato renirano, faran’ny rano
Ikopa. »
Hevitra fonosin’ity ohabolana ity ny
hoe : « Tsy maintsy ho vaky bantsilana ny lainga na ho ela na ho
haingana ! »
Ilaidama kosa no namily an’i Sisaony tsy
hihodina an’Anosizato, fa hanitsy eo Antagaina eo avaratr’i Faliarivo.
Nampangady tany handehanan’ny rano ity Mpanjaka ity ary io no niandohan’ny
anaran-toerana hoe « Ankaditany » eo atsimon’Antananarivo. Tsy vita
anefa ity tetikasa ity fa niamboho Ilaidama.
Nifandrindra tamin’ny zava-boahary sy ny
tontolo iainany ny mpitondra tany aloha tany. Tsy nisavomboana ihany koa fa
tena ny lemaka sy ny tanimbary ary ny ala no nokajiany fa tsy maika tamin’ny
teny an-danitra izy satria mbola tsy nahafehy ny tety ambonin’ny tany.
Manamarina izany foto-pisainana izany ny
ohabolana manao hoe :
« Aza be famangitra toa rambonosy ka lanitra tsy
hianjera no tohanana.»
Miantso ireo be
hambo loatra ka ny tsy ho vita avy no tetehina atao.
Ary hoy
Andrianampoinimerina hoe :
« Aza ny soa vetivety no tadiavinareo, fa
tsinjovy ny farany, fa tsara ny tsara miafara. »
Am-bava homana , am-po mieritra tompoko.
Ramasinirina.
Nanovozan-kevitra :
Madagasikara sy ny Malagasy, Randria Michel
Rakibolana : Rajemisa Raoilison.