MBOLA MANGEJA NY TARAZON’NY FANJANAHAN-TSAINA

Ny fanajan’ny Malagasy ny razana, izay heveriny ho loharanon’aina, loharanon’ny taranany ary loharanon-karena no tondroin’ireo misionera vahiny nonina teto ho sakana tsy nampandroso azy tamin’ny fotoanan’ny fanjanahantany. Voalazan’izy ireo fa nifantoka fotsiny tamin’ny fitandroana ny “ainy” ny Malagasy mba hitohizan’ny taranany. Vokatr’io fomba fisainana io dia tsy zava-dehibe ho an’ny Malagasy hono ny ho avy fa aleony miaina amin’ny “eo no ho eo” na ny “ankehitrininy”. 

Vaindohan-draharahan’ireo mpitondra fivavahana tamin’izany ny nanaisotra tao an-dohan’ny Malagasy ny fitiavana ny razambeny. Nifamatotra tamin’io razana io manko ny kolontsaina nisy teto Madagasikara satria na ny tany nonenana aza dia nantsoina hoe “tanindrazana”. Ny tany sy ny olona ao aminy moa no nilain’ny vahiny hobaboina, koa dia niroso tamin’ny fandemen-tsaina maro samy hafa momba ireo izy. Ankehitriny moa dia maro no mihevitra fa tokony ajanona any amin'izay ny filaza hoe "tanindrazana", fa soloina amin'ilay teny mahasodoka hoe "tanin-janaka".

Voalohany nokosehina tamin’izany ny “fandroana” fanaon’ny Malagasy ary nosoloina ny “fetim-pirenen’ny mpanjanantany”.

Zato taona aty aoriana, betsaka ireo mponina eto amin’ity Nosy ity no voalaza fa manaraka ny fivavahana kristiana ary tsy mandala intsony ny fomban-drazana toa ny famadihana, fijerena andro sy ny sisa.

Ny tena zava-doza anefa ankehitriny dia ilay toe-panahy mitandro hatrany ny “aina” mihitsy no voafafa tanteraka. Heno etsy sy eroa amin’ny haino aman-jery samihafa ny habibiana sy ny herisetra ifanaovan’ny samy mpiray tanindrazana. Ao ohatra ny fandorana velona ireo izay noheverina fa nahavita heloka, ny famonoana amin’ny alalan’ny fitetehan’olona. Tsy voafehy koa ny filàna: aolan’ireo maty eritreritra na dia ny zaza menavava aza, eny fa na ireo olom-pady sy ny naterany aza. Tsy tambo isaina ny fampiasan-kery hanesorana ain’olona mba handravana ny fananany.

Tany aloha tany anefa toa ny fatahorana ny tsiny sy ny tody fotsiny ihany dia efa ampy nanakana ny olona tsy handatsaka aina. Rehefa niditra teto ny fivavahana kristiana dia Andriamanitra sy ny Razana indray no natahoran’ny ankabeazan’ny olona. Manizingizina tsinona ny Ntaololahy fa efa ela no nahalala an’Andriamanitra ny Malagasy ary nantsoiny hoe “Zanahary” Io natahorany io. Nivoatra ny  finoana ary noezahina nofafana indray ny hoe “Razana” taty aoriana. Tsy misy firy mahasahy miteny ampahibemaso fa matahotra Azy intsony. Hamoramoraina indray amin’ny hoe “mba matahora izay atahorako”. Anjaran’izay maheno no maminavina izay hevitra tian’ilay miteny ambara!

Raha niala teto ireo misionera vahiny dia  nisy ny sahy nanambara fa zary fakana tahaka ny nataon’ny vahiny fotsiny ihany no nahatonga ny ankamaroan’ny Malagasy hanaraka ny fivavahana kristiana. Teo koa moa ny filàn-doka tamin’ireo vazaha nitondra ary ny fahatahorana ny fotsy hoditra mihitsy aza no tena nibahana tamin’izany.

Misy ny ny fifanarahana teo anivon’ny UNESCO izay mampirisika ny rehetra  hitady ireo harem-bakoka tsy hita maso satria ireny no maha Firenena ny Firenena ary mahaolona ny mponina ao  Raha io no dinihina dia mbola ho sarotra ihany ny hanatontosana izany eto Madagasikara. Maro tamin’ireo nitahiry ny nentin-drazana sy ny vakoka no efa lasa nodimandry. Raha nisy koa aza ny voatahiry dia efa niova nanaraka ny vanim-potoana sy ny fandrosoana ihany ny andinindininy. Ny fomba amam-panao sy ny fahaiza-manao toy ny fanenomana ohatra ary ireo foto-pisainana sy fiheverana mampiavaka ny firenena iray manko no heverina ho anisan’ny hokarohina amin’izany. Ny antsika anefa dia tena efa novain’ny vahiny tanteraka ireto farany ireto. Ireo misionera niasa teto rahateo no betsaka nitantara ny fomba amam-panaon’ny Malagasy ary tena mahakivy indraindray ny mamaky izany. Toa fanasokajiana ny Malagasy ho baribarianina no tena ambetin-dresaka ao anatin’ireny fanadihadiana sy tantara ireny. Mbola misy, na efa mihavitsy aza, Ireo  ray aman-dreny na Razambelona mbola tratra ankehitriny tena niaina tanteraka tao anatin’ny fanjanahantany, ka tsy maintsy hanamarika azy tanteraka ny fanabeazana noraisiny tamin’izany vanim-potoana izany. Tokony hitandrina tsara araka izany ireo hiandraikitra ny fikarohana sao vao mainka handiso ny tantara ka ilay olon’olom-poana niheveran’ny mpanjanaka antsika no mbola hitoetra!

Navoakan`i Benaivo tamin`ny 2021-12-07.

Miverina
footer-frame